شهرستان بجستان

شهرستان بجستان یکی از شهرستان‌های استان خراسان رضوی ایران است. این شهرستان تا مرداد ۱۳۸۷، یکی از بخش‌های شهرستان گناباد بود. شهرستان بجستان در فاصله ۲۷۸ کیلومتری جنوب مشهد با مساحتی بالغ بر ۳۷۰۰ کیلومتر مربع از نظر موقعیت در طول جغرافیایی ۴۳ درجه و ۳۱ دقیقه در ارتفاع ۱۲۵۰ متری از سطح دریا واقع شده‌ است. این شهرستان از شمال به خلیل آباد و مه ولات از جنوب به فردوس، از شرق به گناباد و از غرب به بشرویه منتهی می‌شود. بلندترین نقطه آن در محدوده روستای آهنگ بالغ بر ۲۴۴۰ متر و پست‌ترین نقطه در اطراف مرندیز و سر دق به ارتفاع ۸۳۶ متر از سطح دریا می‌باشد. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهرستان 31207 نفر بوده ‌است. اقلیم این شهرستان خشک و سرد است.

شناخت صنایع دستی

صنایع دستی شهرستان بجستان

صنایع دستی چکیده و ثمره ذوق و هنر هنرمندان و صنعتگرانی است که با دستان پرتوانشان روح و جان فرهنگ و هنر به یادگار مانده از نیاکان خویش را جاودانه می‌سازند. صنایع دستی نماد فرهنگ اصیل، تاریخ کهن و هنر بی‌مثال مردم این سرزمین است. صنایع دستی اصلی این شهرستان شامل قالی بافی است. در بجستان سالانه بیش از 15000 تخته فرش های دستبافت بافته می شوند و در کشور های اطراف نظیر کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به فروش می رسند، در نتیجه فعالیت بیشتر در این زمینه چه به صورت خانگی و چه به صورت کارگاهی برای شهرستان مزیت دارد.

قالی بافی از هنرهایی است که از قدیم جایگاه ویژه ای داشته و ایران را به این هنرش می‌شناسند. آمارها نشان می دهد فرش ایرانی از کیفیت خوبی برخوردار بوده و قابل رقابت با کشورهای دیگر است. قالی بافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد.

بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. این کسب و کار را می‌توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد.

در اولویت‌های پایین‌تر، گلیم بافی و پته دوزی نیز در شهرستان مزیت تولید بیشتر را دارند زیرا در داخل استان و استان‌های اطراف از این تولیدات استقبال خوبی می‌شود و معمولاً بازار فروش دارد.

گِلیم یا پَلاس یکی از انواع صنایع دستی زیراندازی و پوششی است که از ابریشم، موی بز، پشم گوسفند یا دیگر چهارپایان اهلی بافته می‌شود. گلیم به شکل سنتی‌اش، معمولاً برای پوشاندن زمین، دیوار یا رواندازی برای حیوانات باربر استفاده می‌شود ولی امروزه به عنوان یک پوشش مدرن برای خانه‌های شهری نیز خریداری می‌شود. رنگ‌های استفاده شده در گلیم سنتی گیاهی هستند. گاهی گلیم‌ها را برای جلوه بیشتر و کهنه شدن رنگ، با چای و پوست گردو شستشو می‌دهند. عشایر و بافندگان گلیم محدودیتی در اندازه گلیم نداشته‌اند و با توجه به نیاز خود، گلیم را در اندازه کوچک یا بزرگتر برای تزئین (گلیمچه) یا فرش بافته‌اند و استانداردی در این مورد وجود ندارد.

پته دوزی به نوعی دوخت گل و بته با دست بر روی شال‌های کرکی گفته می‌شود که بیشتر در شهرستان های استان کرمان انجام می‌شود و معروف است. پته دوزی یک هنر اصیل ایرانی است که نام‌های دیگر آن فطه دوزی و سلسه دوزی است. هنرمندان پته دوز که معمولاً زنان و دختران خانه دار هستند با کمک سوزن، نقش‌های ذهنی را که تلفیقی از پندار‌ها و بینش‌های شخصی خودشان است به وسیله کوک‌های نخی رنگی روی زمینه پارچه پشمی ضخیم یا همان عریض می‌دوزند.

از جمله صنایع دستی فراموش شده شهرستان می توان به فُرت بافی اشاره کرد. این هنر در صورت آموزش مناسب به جوانان شهرستان و همچنین ایجاد بازار فروش مناسب، قابلیت احیا شدن را دارد. فُرت بافی به بافت نوعي پارچه دورو در استان خراسان، با استفاده از نخ پنبه ايي پُرتاب يا ابريشم با نقوش چهارخانه، جودانه، پیچازي و… گفته می‌شود. بافت و تهیه منسوجات مختلف از قبیل انواع حوله، چادرشب، سفره و بقچه به وسیله نخ‌های پنبه‌ای تابیده یا ابریشم، در استان خراسان، فرت بافی یا تُن بافی نامیده می‌شود.

جاذبه های گردشگری

مسجد جامع بجستان

اين بنا در مرکز و محله عليای شهر واقع گرديده و در سال 1270 ه-. ق به دستور حاج محمدرضاخان ساخته شده است. سبک ساختمانی مسجد بسيار شبيه مسجد حکيم اصفهان و دارای صحن وسيع، شبستان های زمستانی و تابستانی، ايوان، مناره و غرفه های متعددی است که مساحتی حدود 2500 متر مربع را در برمی گيرد. بنا دارای سه ورودی است که در شمال، غرب و شرق قرار گرفته اند.

ورودی ها از داخل و خارج با طاق های جناغی و نيم گنبد پوشش يافته اند و در دالان های ورودی دارای تزيينات کاشيکاری هستند. صحن مستطيل شکل مسجد به ابعاد تقريبی 700 متر در بخش شمال دارای حوضی سنگی است که بعدها به بنای مسجد افزوده شده است.

مسجد جامع بجستان در دوران‌ مختلف مورد بازسازی و مرمت بسیار قرار گرفته است. بر اساس كتيبه ‌ای در ايوان شمالی آن، این مسجد در سال ۹۹۴ هجری شمسی در زمان شاه عباس كبير و توسط حاج ناصرالدين محمد ابن احمد مرمت شده است. در دوران اخیر نیز این مسجد توسط میراث فرهنگی، صنایع‌ دستی و گردشگری خراسان رضوی مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. در برنامه ساماندهی این مسجد کف شبستان ضلع غربی آجر فرش شده و همچنین در این فضا کانالی برای عبور ابزار تاسیساتی ایجاد شده است. تمام درب و پنجره‌ های قبلی مسجد تعویض شد و به جای آن از درب و پنجره‌ های چوبی که توسط استادان و هنرمندان ساخته شده، استفاده شده است.

این بنای در تاریخ ۵ آذر ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۴۵۰۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. با گذشت تقریبا ۶۰۰ سال هنوز این مسجد، مورد استفاده و استقبال مردم بجستان است.

پل یونسی بجستان

از ابنیه تاریخی بجستان که بر امتداد کال شور و بر روی آن ایجاد شده سازه‌ای است آجری و مستحکم موسوم به پل یونسی که نام خود را از شهر یونسی واقع در ۴۵ کیلومتری بجستان گرفته‌است. معماری این پل دارای ۹ چشمه طاق جناقی و آبروهای نیمه مدور است که در بخشی از آن سنگ یا ملات ساروج و قسمت‌هایی دیگر از آجر و گچ ساخته شده‌است. این بنای تاریخی از یادگارهای دوره صفویه است.

چنانچه دیدگاهی توهین آمیز باشد و متوجه اشخاص مدیر، نویسندگان و سایر کاربران باشد تایید نخواهد شد.
چنانچه دیدگاه شما جنبه ی تبلیغاتی داشته باشد تایید نخواهد شد.
چنانچه از لینک سایر وبسایت ها و یا وبسایت خود در دیدگاه استفاده کرده باشید تایید نخواهد شد.
چنانچه در دیدگاه خود از شماره تماس، ایمیل و آیدی تلگرام استفاده کرده باشید تایید نخواهد شد.
چنانچه دیدگاهی بی ارتباط با موضوع آموزش مطرح شود تایید نخواهد شد.

شهرستان بجستان